Aile şirketleri, ortak hedefler doğrultusunda bir grup aile üyesinin sermayelerini bir araya getirdikleri yapılardır. Aile şirketlerinin diğer şirketlerle karşılaştırıldığında en büyük farkı ailenin şirket faaliyetlerinde egemen olmasıdır. Ailede egemenlik genelde şirketin kurucusu da olan aile büyüğü olan kişi veya kişilerin elindedir. Aile şirketinde de bu durum çok farklı değildir.
Zaman içerisinde şirketin büyümesi ile birlikte aile de büyür. Var olan çekirdek yapı genişler, aile üyelerinin sayısı artar, aile içi iletişim zorlaşır, anlaşmazlıklar oluşabilir. Sonraki kuşakta yönetim kademelerinde yer alacak kişilerin seçiminden, geleceğe yönelik beklentilere kadar her husus aileler arasında anlaşmazlıklara neden olabilir.
Bu anlaşmazlıklar ortaya çıkmadan ya da derinleşmeden önlem alınması, şirket ve aile içindeki ilişkilerin bir sistem içerisine oturtulması gelecekte yaşanabilecek sorunları en aza indirgerken aile içi ilişkilerin de bozulmasını engelleyecektir.
Kapsamı
Aile şirketlerinin devamlılığının sağlanması ve nesiller boyu yüksek performans ile varlıklarının sürdürülebilmesi için şirket ve aile arasındaki dengeleri kuracak olan bir aile içi ilişkiler sisteminin kurulması çok büyük önem taşır.
Yapılan araştırmalar göstermektedir ki bu sistemi kuran şirketler sürdürülebilir büyüme ve yüksek rekabet gücüne ulaşırken, şirket yönetimi ve aile yönetimini birbirinden ayıramayan ve zamanında kurumsallaşamayan şirketlerin ömürleri çok kısa olmaktadır. Özellikle ikinci veya üçüncü nesle devredilmiş şirketlerde büyüyen aile yapısının şirkete olan baskıları ve olumsuz etkileri çok fazlalaşmaktadır. Bu etkilerin en aza indirilmesi ancak aile içi ilişkiler sisteminin kurulması ile mümkündür. PH Danışmanlık, Türkiye’de şirketlerin yaklaşık %98’ini oluşturan aile şirketlerine; aile kültürü, değerleri ve şirket yapısını da dikkate alarak, aile içi dengeleri sağlayacak sistemler oluşturmak üzere destek vermektedir.
Aile şirketleri danışmanlığı kapsamında
- Aile Meclisi,
- Danışma Kurulu
- Yönetim kurulu ve aile ilişkilerinin düzenlenmesi
- Aile anayasası
- Yeni nesil planlama
Yeni Nesil Planlama
Aile şirketlerinde ailenin malvarlığının korunması ve şirketin nesiller boyu devamlılığının sağlanabilmesi için “yeni nesillere devir planı” oluşturulması gerekir. Bu planın oluşturulması ve uygulanması şirketin gelecekte bu konuda yaşayacağı problemleri en aza indirgeyecek önemli bir uygulamadır.
Yeni nesillere devir planı; yeni nesillerin yetiştirilmesi, eğitimi, her bir kişi için hedeflerin belirlenmesi, kişilik ölçümlerinin yapılması, potansiyellerinin doğru ve eksiksiz olarak belirlenmesi ve bu kişiler için en doğru iş alanının belirlenmesini içerir. Bu planda amaç şirket içerisinde yer alacak aile üyelerinin önceden belirlenerek yeterlilik düzeylerinin artırılmasıdır.
Yeni nesillere devir planı aile şirketlerinde nesiller boyu devamlılığın anahtarıdır. Söz konusu planın gerçekleştirilmesinde geç kalınması ise aile içerisinde anlaşmazlıklara ve şirket içinde yer alması düşünülen yeni nesillerin seçiminde yanlış kararlara neden olabilir. Bu nedenle geleceğe yönelik planlama yapması ve gelecekteki liderler için yol planının önceden hazırlanması şirketlerin sürdürülebilirliğin sağlanması için en önemli unsurlarından birisidir.